Θύματα ειρήνης

ΣΧΕΔΙΑ – ΤΕΥΧΟΣ 58 – ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2018

 

 

Γράφει ο Γιώργος  Μπαζίνας

 

Δεν θέλω να μας τρομάξω, αλλά στο λειτουργικό σύστημα του μυαλού μας, εκτός από τη λαγνεία, τη φιλοδοξία, τη ματαιοδοξία, την σκοπιμότητα, πράγματα δηλαδή φυσιολογικά, τρέχει και ένα καταναλωτικό βουλιμικό πρόγραμμα ασυγκράτητων αγορών, εκπτωτικών προγραμμάτων, δόσεων και ευκαιριών. Είναι ένα κακόβουλο λογισμικό που έχει εισχωρήσει στο σύστημά μας (με την ευγενική χορηγία των ΜΜΕ) και μας προτρέπει να έχουμε ανάγκη άχρηστα προϊόντα, να ζητάμε όλο και φθηνότερα χρηστικά και μη χρηστικά προϊόντα, να γινόμαστε δυστυχείς αν δεν μπορούμε να αποκτήσουμε το καλύτερο στην φθηνότερη τιμή. Μεταμφιέζει την ανάγκη της επιβίωσης σε επιδίωξη της απόκτησης άκρατης ευδαιμονίας, και θέτει ως ύστατο στόχο κάθε λογικής ανθρώπινης ύπαρξης, την επιθυμία για ένα αδιάκοπο πάρτυ, τη γιορτή της χαράς και του καταναλωτισμού. Και όσον αφορά την ευρύτητα της κακόβουλης διασποράς, είναι φανερό ότι μόνο οι άριστοι, οι κοινωνικά επιτυχόντες επηρεάζονται, καθώς υπάρχει η εγγενής πεποίθηση στο υποσυνείδητό τους ότι έχουν δικαιωματική συμμετοχή στο πανηγύρι της ευζωίας. Αντιθέτως μένουν ανεπηρέαστα μεγάλα πλήθη, νεόφτωχοι και παλαιόφτωχοι, τα γενικώς ασήμαντα για επένδυση διαφημιστικής δαπάνης κοινωνικά στρώματα. Και, κακά τα ψέματα, είναι πολλοί πανάθεμά τους αυτοί οι φτωχοί, οι αποτυχόντες στην κοινωνική αναβάθμισή τους σε ευκατάστατους νοικοκυραίους. Άνεργοι, φτωχοί, άστεγοι, όλοι αυτοί οι θλιβεροί όχι μόνο έχουν μείνει αλώβητοι από το κακόβουλο λογισμικό, λόγω ανεπάρκειας πόρων στο σύστημα, αλλά μας έχουν στοχοποιήσει, εμάς τους ικανοποιημένους απολαμβάνοντες, και θέλουν να μας δημιουργήσουν ενοχές.

Και δεν είναι μόνο οι απλοί φτωχοί που δεν μας αφήνουν να απολαύσουμε μια μπουκιά ντελικατέσεν, όταν ξέρουμε πως μέσα τους εύχονται να μας κάτσει στο λαιμό το φουά γκρα. Οι κακόπιστοι έχουν επιστρατεύσει και κάτι διεθνείς οργανισμούς, απ’ αυτούς που ορθά ο πρόεδρος Τραμπ θέλει να κόψει τη χρηματοδότηση, όπως η UNICEF, που άλλη δουλειά δεν έχει, μετράει τα εξαθλιωμένα παιδιά στον κόσμο για να μας κάνει την καρδιά περιβόλι.

Διαβάζω στις εφημερίδες τις ανακοινώσεις της:

Εκατομμύρια παιδιά σε όλο τον κόσμο εργάζονται με τρόπους που συχνά παρεμποδίζουν την εκπαίδευσή τους. Τα αποστερούν από τη χαρά της παιδικής ηλικίας. Συνθλίβουν το δικαίωμά τους στην ομαλή σωματική και πνευματική ανάπτυξη.

Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο, περίπου 1,2 εκατομμύρια παιδιά πέφτουν θύματα εκμετάλλευσης ενός καλά οργανωμένου δικτύου, που έχει στήσει γέφυρα μεταφοράς παιδιών από τις αναπτυσσόμενες στις βιομηχανικά αναπτυγμένες χώρες.

Σύμφωνα πάντα με τη UNICEF, σχεδόν ένα στα έξι παιδιά ηλικίας 5-14 ετών στον κόσμο θεωρούνται πως εμπλέκονται σε μορφές παιδικής εργασίας.

171 εκατομμύρια παιδιά εργάζονται σε ορυχεία, λατομεία και άλλους επικίνδυνους χώρους δουλειάς ή με επικίνδυνα υλικά, όπως χημικά, εντομοκτόνα ή βαρύ μηχανικό εξοπλισμό, αναφέρει έκθεση της UNICEF

73 εκατομμύρια από τα εργαζόμενα παιδιά είναι ηλικίας κάτω των δέκα ετών.

Κάθε χρόνο τουλάχιστον 22 χιλιάδες παιδιά σκοτώνονται σε εργατικά δυστυχήματα.

Οι πραγματικοί αριθμοί βέβαια είναι εξαιρετικά δύσκολο να βρεθούν αφού οι ανήλικοι εργαζόμενοι σαφώς και δεν δηλώνονται ενώ τις περισσότερες φορές, στις χώρες όπου η παιδική εργασία ακμάζει, δεν δηλώνονται ούτε οι γεννήσεις.

Στην Ελλάδα, δόξα-τω-θεώ, δεν υπάρχει σοβαρό ζήτημα. Μόνον 50.000 ανήλικα παιδιά δουλεύουν σε μαγαζιά, βιοτεχνίες, εργοστάσια, αγροτικές εργασίες, επαιτεία και δουλειά στον δρόμο. Και μόνο 10.000 παιδιά εγκαταλείπουν την υποχρεωτική εκπαίδευση και χάνουν το δικαίωμά τους σ’ ένα μέλλον ίσων ευκαιριών.

Τώρα, περιδιαβαίνοντας στον κόσμο υπάρχουν μαρτυρίες που συγκλονίζουν: Διακόσια παιδιά, τα περισσότερα κάτω των 14 ετών, βρέθηκαν να εργάζονται σε γνωστή κεραμοποιία στην Ινδία, σε μια από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις στο νότιο ομόσπονδο κρατίδιο Τελανγκάνα. Τα παιδιά που διασώθηκαν από την αστυνομία, ζούσαν και εργάζονταν μαζί με ενήλικες που παρίσταναν τους γονείς τους. Κοριτσάκια επτά και οκτώ χρόνων μετέφεραν τούβλα στα κεφάλια τους. Ορισμένα από τα παιδιά ήταν μόλις τεσσάρων ετών.

Εγγύτερα, στη γειτονική Τουρκία, κάθε πρωί από τη συνοικία Μπασμανέ, ξεκινούν μικρά λεωφορεία γεμάτα με παιδιά. Είναι προσφυγόπουλα από τη Συρία που έχουν εγκλωβιστεί στη Σμύρνη, αφού ούτε στην Ευρώπη μπορούν να περάσουν αλλά και ούτε στη Συρία μπορούν να επιστρέψουν. Τα λιγοστά χρήματα που κατάφεραν να φέρουν οι γονείς τους από τη Συρία, έχουν τελειώσει. Τα λεωφορεία κατευθύνονται προς τα εργοστάσια παραγωγής επώνυμων ρούχων στην περιοχή του Οτογκάρ, περίπου 10 χιλιόμετρα έξω από τη πόλη. Την αποκάλυψη είχε κάνει περίπου πριν από έναν χρόνο το Αθηναϊκό Πρακτορείο. Τα παιδιά συναρμολογούν τμήματα πανάκριβων ρούχων που θα πουληθούν στη Δύση. Δουλεύουν 10 με 12 ώρες και παίρνουν 6 με 8 ευρώ τη μέρα. «Δεν γίνεται αλλιώς, πρέπει να ζήσουμε» είχε πει ο δεκάχρονος Μοχαμεντίν.

Η οικογένειά του εγκατέλειψε το Χαλέπι πριν από τρία χρόνια, τέσσερις φορές επιχείρησαν να περάσουν στην Ελλάδα αλλά απέτυχαν και στις τέσσερις. Ο Μοχαμεντίν τοποθετεί ρούχα σε πλαστικές διαφανείς σακούλες. Ξυπνά κάθε πρωί στις 5.00. Στις 6.00 ξεκινά να δουλεύει μέχρι τις 5.00 το απόγευμα. Παίρνει 700 λίρες το μήνα, αλλά δεν πληρώνει λεωφορείο για να πάει στο εργοστάσιο και τρώει και δυο φορές. Στις 10.00 το πρωί ένα κουλούρι με γάλα και στις 4.00 το μεσημέρι, ρύζι με λαχανικά ή όσπρια. Γυρίζει στο σπίτι με λίγο φαγητό που του δίνουν αν περισσεύει στο εργοστάσιο. «Να φάνε και οι αδελφές μου» λέει.

Κι απ’ την Τουρκία στην Ινδία: Πριν από τρία χρόνια το Spiegel είχε φέρει στη δημοσιότητα την ιστορία της 11χρονης Ντουργκά. Οι γονείς της την είχαν πουλήσει σε σωματέμπορους για 80 ρουπίες, δηλαδή μόλις 1 ευρώ για να την γλιτώσουν από τη φτώχεια και οι ιδιοκτήτες της έριξαν καυτό λάδι πάνω της επειδή θεωρούσαν πως δούλευε πολύ αργά.

Όταν οι αστυνομία εισέβαλε στο σπίτι που διέμενε η μικρή Ντουργκά, εκείνη ούρλιαξε και σκέπασε με τα χέρια της το στήθος της από ντροπή. Το κορίτσι μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο όπου υποβλήθηκε σε πολυήμερη θεραπεία, καθώς εκτός από τα εγκαύματά της, ήταν υποσιτισμένη και τα δάχτυλά της ήταν γεμάτα μολυσμένες πληγές, επειδή όπως ανέφερε, μια φορά της έπεσε ένα ποτήρι και η γυναίκα του σπιτιού θύμωσε τόσο πολύ που της έβγαλε τα νύχια ένα-ένα.

Δεν θέλω να μας στενοχωρήσω, αλλά αν η σοκολάτα μάς φαίνεται απολαυστικό έδεσμα, θα πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι φτάνει στα χέρια μας ως αποτέλεσμα της καταναγκαστικής δουλειάς από παιδιά-σκλάβους στην Αφρική, που τα εξαναγκάζουν να μαζεύουν τους πολύτιμους κόκκους από τα κακαόδεντρα προκειμένου να παραχθεί ένα προϊόν που προκαλεί τη δική μας ευχαρίστηση και πιθανότατα κανένα από τα παιδιά αυτά δεν θα έχει την ευκαιρία να γευθεί. Πράγμα που σημαίνει ότι δεν θα πάψουμε φυσικά να τρώμε σοκολάτα, αλλά θα στενοχωριόμαστε κιόλας.

Γι’ αυτό ακριβώς το θέμα, μια ομάδα Ολλανδών δημοσιογράφων ερεύνησε διεξοδικά για να αποκαλύψει πώς αυτό το απολαυστικό έδεσμα, κρύβει συχνά τη γεύση του διεστραμμένου ανθρώπινου νου. Το ντοκιμαντέρ «The Chocolate Case» που παρουσιάστηκε στο ελληνικό κοινό στο φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης αναφέρεται στην παιδική δουλεία στην παγκόσμια αλυσίδα της σοκολατοβιομηχανίας.

Και ως συνήθως, υπάρχουν πάντα πρωταθλητές, χώρες που υπερήφανα κρατούν τα σκήπτρα της παιδικής εργασίας.

Το Μπαγκλαντές κατέχει την κορυφαία θέση. Χιλιάδες παιδιά χάνονται κάθε χρόνο σε «εργατικά ατυχήματα». Ο αριθμός των παιδιών που εργάζονται παράνομα σ΄ αυτή τη χώρα ανέρχεται σε 5 εκατομμύρια (2013). Οι εικόνες από την κατάρρευση εργοστασίου υφαντουργίας στο Μπαγκλαντές το 2015 συγκλόνισαν, καθώς τα περισσότερα θύματα που ανασύρθηκαν από τα συντρίμμια ήταν παιδάκια.

Περισσότερα από 1 εκατομμύριο παιδιά ηλικίας 10-14 ετών εργάζονται στη Βραζιλία, σύμφωνα με τα στοιχεία του Βραζιλιάνικου Ινστιτούτο Γεωγραφίας και Στατιστικής (IBGE).

Η παιδική εργασία ανθεί επίσης σε Ερυθραία, Σομαλία, Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, Μιανμάρ, Σουδάν, Αφγανιστάν, Πακιστάν, Ζιμπάμπουε, Υεμένη, Μπουρούντι, Νιγηρία.

Σύμφωνα με έκθεση της UNICEF η περιοχή με το μεγαλύτερο ποσοστό παιδικής εργασίας στην Τουρκία είναι η νοτιοανατολική επαρχία της Σανλιούρφα.

Σύμφωνα με στοιχεία της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας και της UNESCO, ζοφερή είναι η εικόνα και σε Ευρώπη και Ευρασία. Κυρίως στην Γεωργία, τη Ρωσία, την Ιταλία, τη Βουλγαρία και τη Μολδαβία.

Αλλά φυσικά, δεν υπάρχει λόγος να ανησυχούμε ιδιαίτερα. Έτσι πάει ο κόσμος. Πάντα έτσι πήγαινε. Είναι μια συνήθης πρακτική η εξαθλίωση και η ακραία εκμετάλλευση των ανθρώπων ανά τους αιώνες, είτε πρόκειται για τους ανθρακωρύχους της Μεγάλης Βρετανίας τον προηγούμενο αιώνα, είτε για τα σημερινά παιδιά-σκλάβους των κακαο-φυτειών στην Ακτή του Ελεφαντοστού.

Για να μην ξεχνάμε, στις ΗΠΑ, κάπου 35.000 εργάτες έχαναν κάθε χρόνο τη ζωή τους σε εργατικά δυστυχήματα από το 1880-1900. Μεταξύ 1905-1920, ο μέσος όρος των θανατηφόρων εργασιακών δυστυχημάτων στη βιομηχανία της εξόρυξης κυμάνθηκε σε 2.000 ψυχές τον χρόνο, την ίδια ώρα που ένα στα τέσσερα Αμερικανόπουλα κάτω των 14 ετών εργαζόταν σε φάμπρικες και χωράφια…

Και φυσικά είμαστε συνυπεύθυνοι. Δεν θ’ αφήσουμε να πάρει τα εύσημα μόνο το μεγάλο κεφάλαιο. Στο κάτω-κάτω τι είναι οι πολυεθνικές; Υπηρέτες μας. Φροντίζουν να μας εξυπηρετούν έναντι γλίσχρου ανταλλάγματος. Διότι τα θέλουμε όλα. Τα θέλουμε τώρα. Τα θέλουμε στη φτηνότερη τιμή. Και πώς νομίζετε ότι κατεβαίνει το κόστος; Ο θυμόσοφος λαός έχει πει επιγραμματικά: με πορδές δεν βάφονται αυγά. Αυτό είναι μια μεγάλη αλήθεια που πρέπει να κατανοήσουμε σωστά. Πράγμα που σημαίνει ότι πρέπει να απαιτήσουμε από το κράτος να συστήσει μια επιτροπή που θα αναλάβει τον συντονισμό πολλών υποεπιτροπών, που θα διερευνήσουν το ζήτημα και τα συμπεράσματα θα τεθούν υπόψη όλων των ενδιαφερομένων πλευρών, ώστε να εξαχθούν χρήσιμα συμπεράσματα και να υπογραφούν πρωτόκολλα ασφαλούς εργασίας σε περιβάλλον σύμφωνα με τα διεθνή μέτρα και σταθμά.

Ως τότε, θα καταναλώνουμε μεν, αλλά όλοι εμείς οι συνειδητοποιημένοι θα νιώθουμε και κάπως άβολα.